Nawożenie czy dokarmianie roślin? Czy dobrze odżywiasz swoje rośliny?

Czy Tobie też źle kojarzy się termin NAWOŻENIA ROŚLIN? Z wielkimi uprawami rolnymi, nawozami sztucznymi stosowanymi w gigantycznych ilościach? Z koncernami chemicznymi, które produkują je na potęgę? Z przenawożonymi, szkodliwymi dla zdrowia warzywami i owocami? Dziś chciałabym pokazać Wam, że to zagadnienie nie jest tak straszne, jakim się wydaje. A zacznijmy od przedstawienia tematu jako DOKARMIANIE ROŚLIN.

Jedną z podstawowych funkcji życiowych każdego organizmu żywego jest odżywiane. Jak zapewne pamiętacie z lekcji biologii, u roślin odbywa się ono na drodze fotosyntezy. To proces, w którym rośliny przy pomocy zielonego barwnika (chlorofil) z wody, minerałów, dwutlenku węgla i słońca produkują dla siebie składniki odżywcze. Aby proces ten przebiegał prawidłowo, niezbędna jest obecność wszystkich czynników. O ile woda, słońce i dwutlenek węgla są powszechnie dostępne (czasem z wodą jest niewielki problem), o tyle obecność minerałów zależna jest od podłoża, w którym rosną rośliny. Składniki mineralne dzielimy na MAKROELEMENTY (stanowiące powyżej 0,1% suchej masy roślin) i MIKROELEMENTY (stanowiące poniżej 0,1% s.m.).

 

 

Do pierwszej grupy (MAKRO) należą pierwiastki, takie jak azot (N), fosfor (P), potas (K), wapń (Ca), magnez (Mg) i siarka (S). Są to podstawowe minerały, ktorych podaż musi być zapewniona, aby organizm funkcjonował prawidłowo. Dlaczego? Otóż każdy z nich spełnia inną rolę.

  • Azot (N) to główny składnik plonotwórczy, od jego obecności zależy jaką ilość zielonej masy roślina wytworzy w danym sezonie czyli wpływa na wytworzenie odpowiedniej ilości pędów i liści, a to skolei na odpowiednio większe plonowanie. Dodatkowo  prawidłowe odżywianie poprawia jakość owoców i ich wybarwienie. Uwaga, ważne! Nadmiar azotu powoduje silne ograniczenie rozwoju generatywnego rośliny, opóźniając rozpoczęcie owocowania, a ponadto sprzyja porażeniu ich przez choroby.
  • Fosfor (P) pełni bardzo uniwersalną rolę w organizmie rośliny. Jest to składnik rozmaitych enzymów, wpływa na ogólną kondycję roślin i ich wzrost, a także na prawidłowy rozwój systemu korzeniowego. Jest to szczególnie ważne przy ograniczonej objętości podłoża (rośliny w donicach). Podobnie jak potas, ma ogromne znaczenie w przejściu roślin w fazę owocowania. Uwaga, ważne. Fosfor jest dobrze wiązany przez gleby ilasto-gliniaste, dzięki czemu są one dobrym jego źródłem dla roślin. Niedobór skutkuje wzrostem zawartości antocyjanów w tkankach roślin (barwników czerwono-fioletowych), co obserwujemy na zmieniających się kolorystycznie roślinach w trakcie trwania sezonu wegetatywnego, a także cienkie łodygi czy sztywne liście ustawione pionowo. Innym efektem niedoboru jest słaby system korzeniowy. Największe zapotrzebowanie wykazują młode rośliny.
  • Potas (K) to pierwiastek, który reguluje i odpowiada za prawidłową gospodarkę wodną roślin. Przy dobrym odżywieniu rośliny są odporniejsze na suszę czy chłody. Plony lepiej się przechowują, zwiększa się mrozoodporność drzew, krzewów i bylin, a także poprawia trwałość kwiatów, zwiększa tolerancję na brak światła. Ponadto plony są lepszej jakości, owoce są słodsze, bardziej aromatyczne i lepiej się wybarwiają. Zdecydowanie jest to składnik najważniejszy dla roślin kwitnących, owocowych, papryki i pomidorów.
  • Wapń (Ca) w roślinach wpływa na gospodarkę wodną i białkową. Aktywuje szereg enzymów, w związku  z czym musi być dostarczany roślinom w czasie całej wegetacji (przez cały sezon). Gleba przez cały rok powinna zawierać jego odpowiednią ilość. Jednakże w Polsce 60% gleb wymaga regularnego wapnowania.  W istocie nie jest tak niezbędny organizmom roślinnym, jak samej glebie, gdyż reguluje jej odczyn (kwasowość), a w efekcie dostępność i stopień przyswajania innych składników mineralnych.
  • Magnez (Mg) – główny minerał wchodzący w skład chlorofilu (zielonego barwnika), niezbędnego do procesu fotosyntezy czyli odżywiania. Reguluje gospodarkę energetyczną  i wodną rośliny, zapewnia prawidłowe wybarwienie liści, a od jego ilości zależy zawartość witamin w owocach i warzywach.
  • Siarka (S) jest niezwykle ważna dla roślin strączkowych (fasola, bób,groch, a także łubin), pomaga w wiązaniu azotu atmosferycznego (z powietrza) przez bakterie brodawkowe, żyjące w korzeniach tychże roślin (stąd zwiększona zawartość białka w nasionach strączkowych). Rośliny dobrze odżywione siarką są bardziej wytrzymałe na stresy (susza, ulewy, grzyby i inne), mniej podatne na choroby, a w efekcie lepiej plonują. Ponadto siarka polepsza właściwości gleby – obniża jej zwięzłość, co ma szczególne znaczenie przy glebach cięższych, takich jak iły czy glina.

W grupie MIKROELEMENTÓW znajdują się pierwiastki takie jak: żelazo (Fe), mangan (Mn), miedź (Cu), cynk (Zn), bor (B) i  molibden (Mo). Występują niemalże w śladowych ilościach, ale ich obecność i prawidłowa podaż mają ogromny wpływ na wzrost i rozwój wszystkich roślin. Ponadto wpływają na ich kondycję, ale i odporność na szkodliwe czynniki atmosferyczne i biologiczne. Czy wiesz, że nieobecność nawet jednego z tych pierwiastków zaburzy funkcjonowanie rośliny? Zabraknie trybika, który współpracując z innymi, większymi, zaburzy pracę całego układu. Stąd też tak ważne jest aby dokarmiać je pełnowartościowymi produktami, ale zwracając uwagę na ich skład i jakość.

Kiedy odżywiamy nasze rośliny?

Oczywiście bardzo istotne jest wiosenne dokarmianie roślin. Wygłodniałe po zimie, rozgrzewane przez pierwsze promienie słońca, chcą się intensywnie rozwijać. A jeśli brakuje im niezbędnych składników, rozwój ten jest zahamowany. W tym czasie podaż minerałów jest niezwykle istotna. Czy w dalszych miesiącach wegetacyjnych warto ten zabieg powtórzyć? Zdecydowanie TAK. Dlaczego? Ano dlatego, iż w czasie wzrostu rośliny zużywają podawane przez nas minerały, wytwarzają się niedobory, a w efekcie rośliny są osłabione. Czy wiesz, że to, jak kwitną azalie, różaneczniki i magnolie zależy właśnie od letniego nawożenia? To w tym sezonie zawiążą kwiaty na przyszły rok, a osłabione po tegorocznym kwitnienieniu, mogą nie mieć surowców do prawidłowego rozwoju w pozostałej jego części. Ponadto bardzo ważne jest JESIENNE uzupełnienie składników mineralnych. To wtedy rośliny szykują się do zimy, a więc potrzebują tych pierwiastków, dzięki którym ich tkanki szybciej stwardnieją, zdrewnieją, a w efekcie podniosą mrozoodporność. Silniejsze organizmy lepiej zniosą zimę. Ważne, by w tym okresie stosować WYŁĄCZNIE odżywki niezawierające azotu. 

Jeśli dotychczas nie przekonałam Cię do systematycznego dokarmiania Twoich roślin, to przedstawię Ci jeszcze kilka pozytywnych efektów prawidłowego ich odżywiania, będącym podsumowaniem dotychczasowych informacji.

Silniejsze rośliny lepiej znoszą atak szkodników, choroby grzybowe, stres suszy, chłodu i nadmiaru wody, a także obficiej kwitną, plonują, ich owoce są smaczniejsze, bogatsze w składniki odżywcze, witaminy i minerały (a to ma dla nas, konsumentów, duże znaczenie), a także lepiej się przechowują. Ponadto lepiej znoszą trudne warunki zimowe i wiosenne. Dla roślin ozdobnych jest jeszcze jeden, bardzo istotny fakt: zdecydowanie lepiej się prezentują. Liście czy igły są zdrowe, pięknie wybarwione, rośliny są bardziej okazałe, a proces kwitnienia obfity i dłuższy.

 

 

Krótki przegląd produktów dostępnych na rynku

Odżywki nowej generacji zawierają wszystkie składniki mineralne, a sposób ich uwalniania i dostępność dla roślin są zupełnie inne niż kilka, kilkanaście lat temu. Ponadto nie chodzi o stosowanie ich w ilościach gigantycznych, dobrze skonstruowane i skoncentrowane produkty w garstkowej ilości spełnią swoją rolę. Ważny jest dobór odpowiedniego nawozu do potrzeb rośliny, zarówno z grupy nawozów naturalnych jak i mineralnych, ilość,  czas i sposób ich zastosowania.

NAWOZY MINERALNE

Poza podstawowymi, znanymi od lat saletrami (amonowa, wapniowa, potasowa, które są ubogie w pozostałe składniki mineralne, warto więc uzupełniać je innymi bombami witaminowymi dla roślin), dostępnych jest sporo odżywek wieloskładnikowych, tak zbilansowanych, aby zaspokoić potrzeby konkretnej grupy roślin (specjalistyczne, np. do trawników; do różaneczników i azalii; do róż; do magnolii) lub też o uniwersalnym składzie, który może nie idealnie, ale zaspokaja większość potrzeb żywieniowych roślin.

NAWOZY DŁUGODZIAŁAJĄCE

Od kilku lat na rynku dostępne są nawozy długo działające, zarówno do roślin kwitnących (balkonowych) typu Osmocote, jak i roślin ozdobnych i trawników. Nawozy te mają przedłużony czas uwalniania składników mineralnych od 60 do 180 dni, charakteryzują się też ich większą koncentracją. Stosujemy je poprzez mieszanie z podłożem lub posypując powierzchnię pod rośliną.

NAWOZY NATURALNE

Rosahummus, obornik bydlęcy lub kurzęcy, astvit, guano i inne odżywki, bogate są nie tylko w składniki mineralne, ale i kwasy humusowe. Jednocześnie stymulują wzrost roślin, a także poprawiają jakość i skład gleby. Dostępne są zarówno w postaci granulowanej, jak i płynnej czy papki. Łatwe w użyciu, zazwyczaj są mniej skoncentrowane niż nawozy mineralne, co eliminuje problem przenawożenia roślin, jednakże wymaga wielokrotnego stosowania w trakcie sezonu wegetatywnego.

Pamiętaj, to od Ciebie zależy w jakiej kondycji będą Twoje rośliny. Nie traktuj ogrodu szablonowo, a nawożenia jako sypania chemii pod rośliny. Te czasy się już skończyły. Spójrz na to jako na proces dokarmiania tychże roślin i zwróć uwagę jak Ty karmisz swoje rośliny. Jeśli nie jesteś pewien jak potraktować swoje rośliny, skontaktuj się z nami, a my z przyjemnością pomożemy Ci tak dobrać materiał, abyś Ty był usatysfakcjonowany, a rośliny dobrze odżywione.

Pozdrawiam,
Sabina Krajewska